องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้

http://pichaikum.blogspot.com/2008/11/blog-post.html  ได้กล่าวถึงองค์ประกอบการจัดการเรียนรู้ไว้ว่า องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้มีดังนี้

1. ผู้สอน เป็นผู้ที่มีความสำคัญในการที่จะแปลมาตรฐานการเรียนรู้และสาระการเรียนรู้ที่เป็น

ตัวหนังสือให้เป็นกิจกรรมการเรียนรู้ที่เหมาะสม น่าสนใจ และมีกระบวนการเรียนรู้หลากหลายวิธีอย่างอิสระ จะต้องรู้จักเลือกปรับปรุงเทคนิคและวิธีการเรียนรู้ และกิจกรรมการเรียนรู้ ให้เหมาะสมกับเนื้อหาและผู้เรียนโดยไม่ใช้วิธีการเดียว ควรมีการดัดแปลงและเลือกใช้วิธีการให้เหมาะสมกับวัตถุประสงค์และเนื้อหาในแต่ละเรื่อง เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนประสบผลสำเร็จในการเรียนรู้

2. ผู้เรียน เป็นอีกองค์ประกอบหนึ่งที่มีความสำคัญต่อการจัดการเรียนรู้ ผู้เรียนแต่ละคนมีความแตกต่างกันทั้งบุคลิกภาพ สติปัญญา ความถนัด ความสนใจและความสมบูรณ์ของร่างกาย ผู้เรียนควรมีโอกาสร่วมคิด ร่วมวางแผนในการจัดการเรียนการสอน และมีโอกาสเลือกวิธีเรียนได้อย่างหลากหลาย ตามความเหมาะสมภายใต้การแนะนำของผู้สอน

3. เนื้อหาวิชาต่างๆ ซึ่งผู้สอนจะต้องจัดเนื้อหาวิชาให้มีความสัมพันธ์กัน มีความน่าสนใจ เหมาะสมกับวัย ระดับชั้น รวมทั้งสภาพสิ่งแวดล้อมของการจัดการเรียนรู้

4. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ได้แก่ อุปกรณ์ช่วยในการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

5. สภาพแวดล้อมและบรรยากาศการเรียนรู้ ผู้สอนต้องมีวิธีการที่จะจัดสภาพแวดล้อมและบรรยากาศที่เอื้ออำนวยต่อการพัฒนาทางวิชาการ เช่น จัดห้องชวนคิด ห้องกิจกรรมวิทยาศาสตร์ จัดระบบนิเวศจำลอง จัดบริเวณโรงเรียนเป็นแหล่งเรียนรู้ทางชีววิทยา ธรณีวิทยา ฯลฯ มีการดัดแปลงห้องเรียนให้นักเรียนทำกิจกรรมการเรียนรู้ที่สามารถมีปฏิสัมพันธ์กันได้ดี และจัดกิจกรรมที่เอื้อให้ผู้ปกครองและชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้วย

http://region4.prd.go.th/ewt_news.php?nid=1736&filename=km_web  ได้กล่าวถึงองค์ประกอบของการจัดการเรียนรู้ไว้ว่า   การจัดการเรียนรู้มีองค์ประกอบที่สำคัญ คือ คน  เทคโนโลยี  และกระบวนการความรู้ (Knowledge Process)

 "คน" เป็นองค์ประกอบที่สำคัญที่สุด เพราะเป็นแหล่งความรู้ และเป็นผู้นำความรู้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์

 "เทคโนโลยี"เป็นเครื่องมือที่ช่วยค้นหา จัดเก็บ แลกเปลี่ยน และนำความรู้ไปใช้ได้ง่ายและ รวดเร็วขึ้น

 "กระบวนการความรู้ (Knowledge Process)" เป็นการบริหารจัดการ เพื่อนำความรู้จากแหล่งความรู้ไปให้ผู้ใช้ เพื่อให้เกิดการปรับปรุง และนวัตกรรม โดยองค์ประกอบทั้ง ๓ ส่วนนี้ต้องเชื่อมโยงและบูรณาการเข้าด้วยกันอย่างเหมาะสม

             ประไพ  ฉลาดคิด  (2548 : 4-5) ได้รวบรวมองค์ประกอบของการจัดการเรียนรู้ไว้ว่า   ในการสอนแต่ละครั้งเมื่อผู้สอนเข้าไปในห้องเรียน น่าจะมีกิจกรรมการเรียนการสอนเกิดขึ้น  นั่งหมายความว่าในห้องเรียนนั้นคงไม่ใช่ห้องเรียนที่ว่างเปล่า  แต่ควรจะมีองค์ประกอบต่อไปนี้อยู่ในห้องเรียน

1. ผู้สอน  ผู้สอนเป็นองค์ประกอบที่สำคัญยิ่งต่อการสอน  เพราะต้องเป็นผู้รู้หลักสูตรและนำเนื้อหาสาระมาดำเนินการสอน  มีการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ตลอดเวลาของการเรียนการสอน  โดยการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนให้ผู้เรียนเกิดความรู้  ความเข้าใจในบทเรียน  มีทักษะกระบวนการ  และมีเจตคติที่ดีตามเจตนารมณ์ของบทเรียนและหลักสูตรนอกจากนั้นผู้สอนยังต้องมีความสามารถใช้สื่อประกอบการสอน  และสอนได้ตรงตามจุดประสงค์ที่ได้วางไว้  ทำให้การสอนดำเนินไปได้อย่างราบรื่น

2. ผู้เรียน  ผู้เรียนเป็นองค์ประกอบสำคัญของการสอน  เพราะการสอนจะเกิดขึ้นได้จำเป็นต้องมีผู้เรียนเป็นผู้ได้รับความรู้ ความเข้าใจ และประสบการณ์ต่างๆ ที่ผู้สอนจัดให้  ทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ที่เป็นไปตามจุดประสงค์ที่ตั้งไว้

3. กิจกรรมการเรียนการสอน  กิจกรรมการเรียนการสอนเป็นองค์ประกอบอีกประการหนึ่ง ที่มีความสำคัญมากต่อการสอน กิจกรรมการเรียนการสอนนั้นออกแบบโดยผู้สอนและผู้เรียนปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ จนเกิดความรู้ ความเข้าใจ มีการวัดผลและประเมินผลตามที่ผู้สอนได้วางแผนไว้

4. บริบทในการเรียนการสอน  ในการสอนที่ต้องการให้เกิดผลดีทั้งผู้สอนและผู้เรียนนั้น สภาพแวดล้อมทั้งในและนอกห้องเรียนก็มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องคำนึงถึงอันได้แก่ ขนาดของห้องเรียนควรมีความเหมาะสมกับจำนวนนักเรียน จำนวนโต๊ะ เก้าอี้ แสงสว่างพอเพียง ความเหมาะสมของสีในห้องเรียน การถ่ายเทของอากาศ ทิศทางลม เสียงรบกวนจากภายนอกห้องเรียน เช่น เสียงรถยนต์วิ่งผ่านไปมา กลิ่นเหม็นจากตลาดสด เป็นต้น

สรุป    องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้มีดังนี้

1. ผู้สอน  ผู้สอนเป็นองค์ประกอบที่สำคัญยิ่งต่อการสอน  เพราะต้องเป็นผู้รู้หลักสูตรและนำเนื้อหาสาระมาดำเนินการสอน  มีการวัดผลและประเมินผลการเรียนรู้ตลอดเวลาของการเรียนการสอน

2. ผู้เรียน เป็นอีกองค์ประกอบหนึ่งที่มีความสำคัญต่อการจัดการเรียนรู้ ผู้เรียนแต่ละคนมีความแตกต่างกันทั้งบุคลิกภาพ สติปัญญา ความถนัด ความสนใจและความสมบูรณ์ของร่างกาย ตามความเหมาะสมภายใต้การแนะนำของผู้สอน

3. เนื้อหาวิชาต่างๆ ซึ่งผู้สอนจะต้องจัดเนื้อหาวิชาให้มีความสัมพันธ์กัน มีความน่าสนใจ เหมาะสมกับวัย ระดับชั้น รวมทั้งสภาพสิ่งแวดล้อมของการจัดการเรียนรู้

4. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ ได้แก่ อุปกรณ์ช่วยในการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

5. สภาพแวดล้อมและบรรยากาศการเรียนรู้ ในการสอนที่ต้องการให้เกิดผลดีทั้งผู้สอนและผู้เรียนนั้น สภาพแวดล้อมทั้งในและนอกห้องเรียนก็มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องคำนึงถึง

ที่มา

         http://pichaikum.blogspot.com/2008/11/blog-post.html. องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้. เข้าถึงเมื่อ 30 มิถุนายน 2558.

         http://region4.prd.go.th/ewt_news.php?nid=1736&filename=km_web. องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้. เข้าถึงเมื่อ 30 มิถุนายน 2558.

         ประไพ ฉลาดคิด. (2540). หลักการสอน. กรุงเทพฯ : เกษมศรี.ซี.พี.